"Düşmanlarınızı kazanmak için dostlarınızın gönlünü kırmayınız; sonra düşmanlarınızı kazanamadığınız gibi, dotlarınızdan da olursunuz." {Horasanlı Ebu Müslim}

Ey gâfil insan!
Eey bu harâb olacak evi tâmir eyliyen!
Fazla emek verme ki, bir gün çıkar elinden.
Bu dünyâ bir “Köprü”dür, sen geçip gitmeye bak.
Kimseye kalmamış ki, sana kalsın bu konak.
Harâb olacak şeye, bu îtinâ, bu meyil,
Akıllı olanların yapacağı iş değil.
Ey aklını fikrini, dünyâya veren kişi!
Vaz geç ki, Hak teâlâ beğenmiyor bu işi.
Zîrâ yaratıldı ki bu insanlar ve cinler,
Yalnız Hak teâlâya ibâdet eylesinler.
Ey gönlünü dünyâya kaptıran gâfil insan!
Yaldızlı süslerine aldanma sakın amân!
Dışı “Güzel” görünür, lâkin aldatıcıdır.
Üzeri şeker kaplı, içi gâyet acıdır.
O öyle bataktır ki, yutar çok insanları.
Ona aldananların hüsrân olur sonları.
İnsanların kalbini bakın ki kazanmaya,
Zîrâ bu sebep olur “Hak rızâsı” almaya.
Her insana edin ki çok iyilik ve ihsân,
Zîrâ lutf-ü ihsânın kulcağızıdır insan.
Sana zarar, sıkıntı gelirse bir kimseden,
Ona gücün yetse de, affedici ol hemen.
Ey insan! Her işinde unutma hiç Rabbini.
Çıkarma hâtırından, O’nun emirlerini.
Bahşetmiş sana Allah ne mükemmel âzâlar.
O’nun emrine göre kullan ki, yanmıyalar.
Allah’tan başkasından etme ki bir şey talep,
Onlar da, senin gibi âciz birer “Kul”dur hep.
Allah’ın kullarına ver ki neş’e ve sevinç,
Âhirette sıkıntı görmiyesin sen de hiç.
Gizle, ifşâ etme ki herkesin günâhını,
Gizlesin Allah dahî yârın senin aybını.
Sen, darda kalanlara yardım et ki bu günde,
Allah da yardım etsin sana mahşer gününde.
“Ni’metullah Geylânî”

TEK ÜMMET ŞUURU/1

İslâm topraklarında talancı, çapulcu ve sömürgeci emperyal güçlerin Müslümanlar üzerinde dünyevi üstünlük sağlamaları ve onları siyasi yönden hâkimiyet altına almaları, Müslümanların inanç ve tasavvurlarında tek ümmet şuurunun zayıflatılmasından sonra olmuştur. Müslüman kavimler arasında tek ümmet şuurunun zayi olması, müstevli Batı’nın egemenlik garantilerindendir. Şu bir gerçektir ki, Batının en çok korktuğu şey; Müslümanlardaki “tek ümmet şuuru”dur. Onun içindir ki Müslümanları kavgalı ırklara bölerler. Yetmez mezhep çatışmalarına sürüklerler. O da yetmez sınır çizer, duvar örerler. Bizim ördekler de ikiyüz yıldan beri kendi saraylarının sultanı olacaklarına, batının kulübesinin kölesi olurlar. Şunu bilelim ki; kulluk kitabımız Kur’an-ı Kerim, biz mü’minleri bir tek ümmet olarak kabul etmiştir: "Şüphesiz sizin bu ümmetiniz tek bir ümmettir. Ben de Rabbinizim. Öyleyse benden sakının." (Mu'minun Sûresi/52) Bir başka âyeti kerimede de şöyle buyurmaktadır: "İşte sizin bu ümmetiniz bir tek ümmettir. Ben de sizin Rabbinizim. Öyleyse bana ibadet edin." (Enbiya Sûresi/92) Biz Müslümanlar tek bir millet, tek bir ümmetiz. Hangi vasıfta, hangi isimde ve hangi iddiada olursa olsun İslâm'ın dışında kalan bütün ideolojiler, felsefeler ve düzenler küfürdür. Yeryüzünde yaşayan milyarlarca insan, iki milletten meydana gelir. Küfür etrafında toplananlar tek millettirler ve İslâm etrafında bulunanlar tek millettirler.
Şeriat lisanında Millet ile Ümmet kardeş kavramlardır. Arapça’da “millet” kavramı “mille” kökünden gelip, birçok manalar ihtiva etmektedir;
—İzlenilen yol,
—Sünnet,
—Şeriat,
—Tarikat,
—Esas,
—Din vs.
Birde “Ümmet” kavramı vardır ki, bu kavram Kur’an-ı Kerim’de birçok anlamlarda kullanılmıştır:
—Kavim anlamında,
—Topluluk,
—Sayılı yıllar,
—Hayvan türleri,
—Akrabalık bağları,
—Ortak paydada birleşen insanlar vs.
Bugün sosyolojik olarak kullanılan “Millet” kavramı daha çok İslâm toplumunun objektif adı, ümmet ise subjektif adıdır. Arapça birçok manalar içeren “millet” kavramı ile Kur’an’da değişik manalara gelen “Ümmet” kavramı günümüz kriterlerinden çok farklı. Gelinen noktada Hıristiyanlığın hayattan ayrı düşünülmesi, bir Hıristiyan milletinden değil, ancak Hıristiyan cemaatinden söz edilebilir ancak. Çünkü Batı “Sezar’ın hakkı Sezar’a, İsa’nın hakkı İsa’ya” beyanıyla dini devletten soyutlamıştır. Bu tutum tabiî ki millet olmaya manidir. Oysa İslâmiyet hayatın bütün alanına hükmünü koyduğu gibi, devletle ilgisi olması bakımından dolayı millet olma vasfını da inkâr etmez. Fakat burada İslâm’a milli bir veche verdiğimiz anlamı çıkmasın. Baştan da belirttiğimiz gibi Millet kavramı sosyolojik manada kullanıldığı müddetçe, İslâm toplumunun dış görünüşü ile alakadar bir kavram özelliği kazanacak, iç muhtevasını da ancak “ümmet” kavramı oluşturacaktır. Şurası unutulmamalıdır ki; tarihe, dine ve birçok mukaddes değerlere kapalı olarak tarif edilen “Millet” kavramı, İslâm toplumunun kabulü olamaz. İslâmiyet; toplumların ilişkileri açısından “Millet” gerçeğini inkâr etmez, bilakis Allah’u Teâlâ; “Sizleri bir erkekle bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışasınız diye şubeler ve kabilelere ayırdık” (El-Hucuret Sûresi ayet 13) diye beyan buyuruyor. Dinimiz Cihanşümul olup, bütün insanlığa şamil. Dolayısıyla bugünkü manada millet kavramını ancak toplum ilişkileri açısından bir unsur olarak değerlendirilebilir. İslâm Ümmetinin ruhunu “din birliği” kapsar. “İnananlar kardeştir” düsturu, aynı zaman da ümmetin tarifidir. İslâm ümmeti, muhtelif kavimlerden meydana gelmiştir. Bütün kavimleri tek bir kavim haline getirmeye kalkışmak, Allah’ın kitabına aykırıdır. Çünkü dinimiz; “Renklerinizin ve dillerinizin birbirine uymaması Allah’ın ayetlerindendir.” (Er-Rum Sûresi//12) buyurarak muhtelif renklerin, lisanların varlığını reddetmiyor. “El-Hucuret Suresi ayet 13” de belirtilen insanların kabileler halinde yaratılmasındaki hikmetler şunlardır:
—Nesebi korumak, akraba ikişkilerini ve sila-i rahimi güçlendirmek.
—Kabileler arası dayanışmayı ve tanışmayı sağlamak ve aralarında sevgi bağları oluşturmak.
—Toplumlar arası yarışta üstünlüğün maddi ilişkilerde değil, takva da olabileceği şuurunu kazandırmak.
—Bütün toplumların ortak atadan, yani aynı baba (Adem) ve aynı ana (Havva)’dan geldiğinin bilincinin verilmesi vs.dir.
Dünyada Müslümanların başına gelen felaketlerin birçoğu tek ümmet ve imamet şuurunu kaybetmiş olmalarından doğmaktadır. Müslümanlar Hz. Adem (as)’in zürriyetinden ve Hz. İbrahim (as)’in de milletinden olduklarını unuttukları, ihmal ettikleri andan itibaren birbirleriyle kavgalı hale geldiler. Dolayısıyla insanca yaşamanın, huzura kavuşmanın; kanın, gözyaşının olmadığı bir dünyada Müslüman olarak var olmanın tek yolu, tek ümmet şuuru’nu kuşanmaktır. Dinimizin emirleri Müslümanlar arasında birliği sağlamağa yöneliktir. Tek Allah’a inanan Müslümanların tek bir kitabı, tek bir kıblesi vardır. Ümmetin menfaati de, zararı da birdir. Peygamber bir, din bir, iman birdir.

Mustafa Çelik  3 Şubat 2010 Vakit